BCG တီဘီကာကြယ္ေဆးကို Deltoid ၾကြက္သား ေခၚ ဘယ္ဘက္လက္ေမာင္းအိုးေနရာမွာထိုးတယ္။ ကာကြယ္ေဆး ထိုးထားျပီး မျပီး အဲဒီေနရာကိုၾကည့္ရလို႔ ကြ်န္ေတာ္က ပခံုးျမင္ရင္ အမာရြတ္လိုက္ရွာမိတယ္။
ကြ်န္ေတာ့္သမီး ေမြးတာက ျမိဳ႕သာမွာ။ ကာကြယ္ေဆးကမရွိလို႔ မႏၲေလးေဆးရံုၾကီးသြားျပီး ဘီစီဂ်ီကာကြယ္ေဆး ထိုးရတယ္။ သူနာျပဳဆရာမေတြက ဆရာပဲထိုးပါဆိုတာနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္ကပဲ ကိုယ့္သမီးကို ကာကြယ္ေဆးထိုးေပးတာ အမွတ္ရေနတယ္။
ဒီကာကြယ္ေဆးထိုးနည္းက ထူးျခားတယ္။ အေရျပားထဲထိုးရတယ္။ အေရျပားေအာက္ ေဆးေရာက္သြားရင္ BCG-oma ေခၚ အက်ိတ္အနာျဖစ္လာမယ္။ ဒီလိုျဖစ္လို႔ ေဆးထိုးေပးတဲ့ဆရာမကို အျပစ္မျမင္ပါနဲ႔ ေဆးရဲ႕သေဘာကိုက ျဖစ္ေစႏိုင္ေသးတယ္။ အမာရြတ္က်န္ေနရစ္မယ္။ BCG osteomyelitis or osteitis ဆိုတာမ်ိဳးလဲ ေနာက္ဆက္တြဲ ရွားရွားပါးပါး ျဖစ္တတ္တယ္။ အဆီထဲ ေဆးဝင္သြားရင္ သက္ဆိုင္ရာ တက္ေစ့ေတြဆီ ေရာက္မယ္။ အနာျဖစ္လာရင္ ေဆးပလာစတာကပ္ထားသင့္တယ္။ ျပည္ေဖါက္တာ လိုႏိုင္တယ္။ ပိုးေသေဆး မလိုတတ္ပါ။
ေမြးကာစကေလးကို 0.05 ml ထိုးရတယ္။ တႏွစ္ေက်ာ္ကေလးကို 0.10 ml ထိုးတယ္။ Insulin syringe ဆီးခ်ိဳေဆး အင္စူလင္ထိုးတဲ့ပိုက္နဲ႔သံုးရင္ အမွတ္အသား ၄ဝ အထိပါတာၾကည့္ပါ။ အစိတ္ကေလး ၂ စိတ္ဆိုရင္ 0.05 ml ရွိတယ္။ 1 ml syringe ဆိုရင္ 0.05 ml ကေလး ၂ဝ စာျဖစ္လို႔ ၂ဝ ပံု ၁ ပံု တိတိက်က် ေဆးစုပ္ပါ။ လက္ေတြ႔မွာ သတိထားဘို႔က ထိုးေဆးေတြကို ေဆးထိုးပိုက္ထဲစုပ္ျပီး လူနာကိုမထိုးခင္ အပ္ထဲမွာ က်န္ေနႏိုင္တဲ့ေလကို ပန္းထုတ္ေလ့ရွိၾကေတာ့ ဒီကာကြယ္ေဆးကိုလဲ အဲလိုလုပ္ရင္ အေရျပားထဲနည္းမသြားေစေအာင္ သတိထားရမယ္။
ဘယ္ဘက္လက္ေမာင္အိုးမွာထိုးတယ္။ ထိုးမဲ့ေနရာကို ပိုးသတ္ေဆးသုတ္စရာမလိုပါ။ အေရျပားကို လက္မနဲ႔ လက္ညွိဳး သံုးျပီး ဆြဲတင္းလိုက္ပါ။ ေဆးတေယာက္စာအတြက္ စုပ္ထားျပီးသား ေဆးထိုးပိုက္နဲ႔ အပ္ကို ကေလးအေရျပားနဲ႔ မ်ဥ္းျပိဳင္ထားပါ။ အပ္မ်က္ႏွာျပင္ကို အထက္မွာရွိပါေစ။ အပ္ကို ၂ မီလီမီတာအထိ အေရျပားထဲသြင္းပါ။ ေဆးကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ထိုးသြင္းပါ။ ခုခံအားရွိေနတာသိမယ္။ ေဆးဝင္တဲ့ေနရာမွာ ခပ္ေဖြးေဖြး အဝိုင္းကြက္ေလးေပၚလာမယ္။ ေဆးသြင္းရတာသိပ္လြယ္ေနတာဆိုရင္ အပ္အဖ်ားက ေအာက္ထဲေရာက္ေနလို႔။ အပ္ကိုနည္းနည္းျပန္ထုတ္ျပီးထိုးပါ။ ေဆးကုန္ျပီဆိုရင္ ၁ဝ-၁၅ မိနစ္ေနရင္ ေဖါင္းေနတာေလး ေပ်ာက္သြားမယ္။ ေဖါင္းေနတာမျမင္ရလဲ ေဆးထပ္မထိုးပါနဲ႔။ ကာကြယ္ေဆးထိုးမွတ္တမ္းေရးမွတ္ပါ။
ေဆးထိုးတဲ့ေနရာမွာ အနာလိုျဖစ္လာတာဟာ ကြက္ကြက္ကေလး တီဘီေရာဂါရသလိုျဖစ္တာပါ။ ေဆးထိုးတဲ့ေနရာမွာ နာမယ္။ ကိုယ္နည္းနည္းပူႏိုင္တယ္။ ပါရာစီတေမာ အရည္ကို ကိုယ္အေလးခ်ိန္နဲ႔တြက္ျပီး တခါႏွစ္ခါတိုက္တာနဲ႔ ရတယ္။ ၃ လေအာက္ကေလးဆိုရင္ 10mg/kg နဲ႔ အသားဝါေနရင္ 5mg/kg ေပးရတယ္။
အမာရြတ္က်န္ေနတာဟာ ေဆးေအာင္တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ကေလးဟာ ေရာဂါျပီးေနျပီ။ အမာရြတ္သေဘာက လူတေယာက္နဲ႔တေယာက္ မတူပါ။ တခ်ိဳ႕က ဆိုးတယ္။ Keloids ေခၚ အသီးလိုမ်ိဳးျဖစ္တတ္တယ္။
ကာကြယ္ေဆးတခ်ိဳ႕က အမာရြတ္က်န္ရစ္တာ အဆိုးဆံုးက ေက်ာက္ၾကီးေရာဂါကာကြယ္ေဆး။ ခုေခတ္မွာေတာ့ မထိုးေတာ့ပါ။ ကမာၻမွာ ၁၉၈ဝ ခုႏွစ္ကတည္းက ေက်ာက္ၾကီးေရာဂါ ပေပ်ာက္သြားပါျပီ။ အရင္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ေက်ာက္ထိုးဆရာေတြခန္႔ျပီး ေက်ာက္ေရာဂါကာကြယ္ေဆးထိုးေပးတယ္။ တခ်ိဳ႕က လက္ဖ်ံမွာ ထိုးတယ္။ အမ်ားဆံုးက လက္ေမာင္းမွာ ၂ ခ်က္ထိုးေပးတယ္။ လူတိုင္းကိုယ္စီ အမာရြတ္တစံုရွိၾကတယ္။
အမာရြတ္ေၾကာင့္အလွပ်က္မွာစိုးသူေတြရွိတယ္။ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာ ေရကူးဝတ္စံု ဘီကီနီဝတ္ရင္ အမာရြတ္ မျမင္တဲ့ေနရာမွာ ကာကြယ္ေဆးထိုးေပးရသတဲ့။ ျမန္မာျပည္ကလည္း ေခတ္မီပါတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၈-၇-၂ဝ၁၈